Nắm Bắt Bản Chất Sự Vật Để Đổi Mới Hiệu Quả

Nắm Bắt Bản Chất Sự Vật Để Đổi Mới Hiệu Quả

Trong quản lý, việc đổi mới là điều cần thiết. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp chỉ tập trung vào các phương pháp quản lý hiệu suất như KPI hay OKR mà không hiểu rõ bản chất của chúng. Điều này có thể dẫn đến việc áp dụng không phù hợp và không mang lại kết quả mong đợi. Để thực sự đổi mới, chúng ta cần hiểu rõ bản chất sự vật và nắm vững những nguyên tắc cơ bản đằng sau nó.

Bài viết này sẽ chia sẻ cách để nuôi dưỡng tư duy về “bản chất sự vật” thông qua năm phương pháp chính:

1. Bỏ qua khái niệm đúng-sai

Khi xem xét một vấn đề, quan điểm của mỗi người sẽ khác nhau tùy theo vị trí và góc nhìn của họ. Ví dụ, trong tình huống cắt giảm nhân sự tại các công ty lớn, mỗi bên đều có lập luận riêng:

• Người lao động bị sa thải: Họ cảm thấy rằng mình đã cống hiến nhiều cho công ty, nhưng giờ đây lại bị đẩy ra ngoài khi môi trường kinh doanh khó khăn.
• Công ty: Việc cắt giảm nhân sự là lựa chọn bất khả kháng do tình hình tài chính khó khăn.
• Cộng đồng: Công ty nên công khai về quyết định này để thể hiện trách nhiệm xã hội.
• Chính phủ: Việc sa thải nhân viên có kinh nghiệm sẽ làm tăng áp lực lên thị trường lao động, đặc biệt là đối với sinh viên mới tốt nghiệp.

Việc nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất của nó, thay vì chỉ tập trung vào khái niệm đúng-sai.

2. Khám phá niềm tin ẩn sau ngôn ngữ

Niềm tin của chúng ta về một vấn đề thường dựa trên những giả định nhất định. Ví dụ, một doanh nghiệp đã từng thành công nhờ chiến lược tăng cường quảng cáo, nhưng sau đó, khi áp dụng lại chiến lược này, họ không còn đạt được kết quả tương tự. Điều này cho thấy rằng niềm tin của chúng ta có giới hạn và cần được đánh giá lại trong bối cảnh mới.

Để tránh bị mắc kẹt trong những niềm tin cũ, chúng ta cần khám phá và suy nghĩ về những giả định ẩn sau ngôn ngữ của mình. Điều này giúp chúng ta tiếp cận vấn đề từ góc độ sâu sắc hơn và tìm ra giải pháp phù hợp với hoàn cảnh hiện tại.

3. Học hỏi lý thuyết và tư duy mô hình

Nhiều người chỉ muốn biết “cách làm” mà không quan tâm đến “tại sao”. Tuy nhiên, việc hiểu rõ lý thuyết đằng sau các phương pháp sẽ giúp chúng ta áp dụng chúng một cách linh hoạt hơn. Ví dụ, thay vì chỉ phạt tiền khi nhân viên không nộp báo cáo tuần, chúng ta có thể tạo động lực tích cực bằng cách khuyến khích họ thông qua phản hồi và ghi nhận thành tích.

Tư duy mô hình cũng là một công cụ hữu ích để hiểu rõ cấu trúc của vấn đề. Mô hình giúp chúng ta tổng quát hóa lý thuyết và áp dụng nó vào thực tế một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng ta cần nhớ rằng mọi mô hình đều có giới hạn, và nên sử dụng nhiều mô hình khác nhau để phân tích toàn diện.

4. Học hỏi đa ngành

Học hỏi từ nhiều lĩnh vực khác nhau giúp chúng ta mở rộng góc nhìn và tìm ra những liên kết giữa các kiến thức. Ví dụ, việc nghiên cứu các lý thuyết từ xã hội học, kinh tế học, hoặc thậm chí là sinh học và vật lý, có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các vấn đề quản lý và kinh doanh. Đây là cách tiếp cận “công phu ở ngoài thơ”, nghĩa là chúng ta cần tích lũy kiến thức rộng rãi để giải quyết vấn đề một cách sâu sắc hơn.

5. Tư duy đa chiều thông qua các cấp độ hiểu biết

Có nhiều cấp độ hiểu biết khác nhau, chẳng hạn như không gian, thời gian, và ranh giới. Ví dụ, khi xử lý một vấn đề cá nhân, chúng ta nên bắt đầu bằng cách thảo luận về tình cảm (không gian cá nhân), sau đó là lý lẽ (không gian xung quanh), và cuối cùng là quy định (không gian công cộng). Ngược lại, khi nói chuyện với một nhóm, chúng ta nên bắt đầu bằng quy định, sau đó là lý lẽ, và cuối cùng là tình cảm.

Tương tự, việc suy nghĩ về quá khứ, hiện tại, và tương lai cũng giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề. Ví dụ, khi hòa nhập đội ngũ lãnh đạo, chúng ta có thể đặt câu hỏi: “Tôi đã đóng góp gì cho tổ chức từ quá khứ đến nay?” và “Tôi có thể đóng góp gì cho tổ chức từ hiện tại đến tương lai?”

Kết luận

Để thực sự đổi mới, chúng ta cần hiểu rõ bản chất sự vật và nắm vững những nguyên tắc cơ bản. Thông qua việc bỏ qua khái niệm đúng-sai, khám phá niềm tin ẩn sau ngôn ngữ, học hỏi lý thuyết và tư duy mô hình, học hỏi đa ngành, và tư duy đa chiều thông qua các cấp độ hiểu biết, chúng ta có thể phát triển tư duy sâu sắc hơn và đưa ra những giải pháp phù hợp với môi trường thay đổi liên tục.

Từ khóa:

• Bản chất sự vật
• Đổi mới
• Tư duy đa chiều
• Niềm tin ẩn sau ngôn ngữ
• Học hỏi đa ngành