Hiệu quả cao trong chiến lược và vận hành doanh nghiệp
Nguyên nhân sâu xa tại sao chiến lược và vận hành không đồng bộ?
Trong quản lý kinh doanh doanh nghiệp, có hai thuật ngữ được sử dụng thường xuyên và đối lập nhau: một là “chiến lược”, hai là “vận hành”. Tuy nhiên, trong thực tế, việc không đồng bộ giữa chiến lược và vận hành thường là nỗi đau lớn nhất trong quá trình điều hành doanh nghiệp. Đây cũng là vấn đề tôi đã nhận thấy trong nhiều doanh nghiệp mà tôi đã làm việc, bao gồm cả những vấn đề mà tôi đã gặp phải trong quá khứ.
Chiến lược rất quan trọng, nhưng nó thường chỉ được nói đến một ngày trong năm, ví dụ như khi công ty tổ chức hội nghị chiến lược vào cuối năm. Sau đó, trong suốt cả năm, chiến lược dường như bị lãng quên, và hoạt động kinh doanh trở nên chệch hướng, không theo định hướng.
Chiến lược không thể thay thế cho vận hành, và sự thành công của vận hành cũng không hoàn toàn phụ thuộc vào chiến lược. Chiến lược và vận hành là hai trụ cột quan trọng để doanh nghiệp phát triển, và việc kết nối hiệu quả giữa hai yếu tố này là điều cần thiết cho sự thành công của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp thành công đều biết cách kết hợp hai yếu tố này một cách hiệu quả.
Quá trình kết hợp hiệu quả giữa chiến lược và vận hành
Quá trình kết hợp hiệu quả giữa chiến lược và vận hành cũng chính là quá trình tri thức và hành động thống nhất. Nếu chia nhỏ ra, chiến lược tương ứng với tri thức (biết), còn vận hành tương ứng với hành động (làm). Biết đến mức độ cụ thể và sâu sắc, và hành động liên tục phản ánh lại tri thức.
Nhiều doanh nghiệp coi “tri thức và hành động thống nhất” như một giá trị cốt lõi, và nhiều chủ doanh nghiệp thường nhắc nhở nhân viên về điều này. Tuy nhiên, ý nghĩa thực sự của nó là: “Hãy thực hiện tốt!” Nhưng “Tôi biết, bạn làm” cũng là sự tách biệt giữa tri thức và hành động. Nhiều doanh nghiệp cho rằng “biết dễ, làm khó” – biết thì dễ nhưng thực hiện thì khó, thực chất vẫn là do chưa thật sự “biết”. Nếu trình độ nhận thức không đạt đến mức cần thiết, hành động cũng sẽ khó đạt kết quả mong muốn.
Nhiều doanh nghiệp học hỏi từ Huawei, nhưng hiếm có doanh nghiệp nào đạt được như Huawei. Tại sao? Vì chúng ta và Ren Zhengfei có sự khác biệt lớn về trình độ nhận thức, và Huawei không chỉ dựa vào nhận thức cá nhân của Ren Zhengfei mà còn dựa trên nhận thức tập thể. Nhận thức tập thể cao thì hành động cũng cao. Nếu nhận thức của chúng ta thấp, việc đạt được kết quả như Huawei là không khả thi.
Tôi cho rằng, khó khăn trong việc kết hợp hiệu quả giữa tri thức và hành động, cũng như giữa chiến lược và vận hành, không nằm ở “hành động” mà nằm ở “tri thức”. Làm doanh nghiệp thực sự là “biết khó, làm dễ”, vì khó khăn đầu tiên là “biết”, “biết” không phải là kiến thức, không phải là biết, mà là nhận thức. Sự khác biệt lớn nhất giữa con người có lẽ là ở nhận thức.
Điều kiện cần và đủ để kết hợp hiệu quả giữa chiến lược và vận hành
Tôi cho rằng, chiến lược là sự kết hợp hiệu quả giữa mục tiêu và các yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu. Tôi gọi đây là “phương trình chiến lược”, tức Y = f(x1, x2, x3…), để biểu thị mối quan hệ giữa chiến lược và vận hành.
Y đại diện cho mục tiêu, x đại diện cho các yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu, f đại diện cho sự kết hợp của các yếu tố then chốt, chúng tạo thành một mối quan hệ hàm số. Sự kết hợp hiệu quả giữa các yếu tố này gọi là chiến lược, thiếu một yếu tố nào đó không thể tạo thành một chiến lược hoàn chỉnh.
Một số doanh nghiệp chỉ mô tả chiến lược bằng Y (mục tiêu), điều này không đầy đủ, cần phải có x (các yếu tố then chốt) và x phải có thể hỗ trợ hiệu quả cho việc đạt được Y. Thành công của hoạt động kinh doanh là kết quả của sự kết hợp hiệu quả giữa điều kiện cần và điều kiện đủ, Y yêu cầu chính xác và đơn giản, là điều kiện cần. x yêu cầu phải liên tục sâu hơn và cải thiện, là điều kiện đủ.
Cách kết hợp hiệu quả giữa chiến lược và vận hành
Phương trình chiến lược mặc dù đơn giản nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu sắc. Tôi sẽ chia sẻ sáu ý nghĩa, mỗi ý nghĩa đều mang tính triết học, cần suy ngẫm kỹ mới hiểu rõ.
- Quản lý dựa trên mục tiêu là con đường ngắn nhất để đạt được mục tiêu: Điều này nói lên tầm quan trọng của Y (mục tiêu).
- Phương pháp là yếu tố then chốt: Trong hoạt động kinh doanh, khó khăn không phải ở việc mô tả kết quả cuối cùng, mà ở việc tìm ra phương pháp và bước đi cần thiết để đạt được mục tiêu.
- Chất lượng chiến lược nằm ở sự kết hợp khác biệt giữa các yếu tố kinh doanh: Chiến lược thực chất tồn tại trong hoạt động kinh doanh, là sự lựa chọn khác biệt so với đối thủ về các hoạt động kinh doanh (Xn).
- Chiến lược thúc đẩy vận hành, hiệu suất thúc đẩy cải tiến: Trong quá trình kinh doanh, việc xây dựng và giải cấu trúc giúp hình thành vòng lặp “chiến lược thúc đẩy vận hành, hiệu suất thúc đẩy cải tiến”.
- Đồng thuận trong quá trình hình thành chiến lược: Kết quả cuối cùng của chiến lược quan trọng, nhưng việc đạt được đồng thuận trong quá trình hình thành chiến lược còn quan trọng hơn.
- Chiến lược diễn giải là phương pháp hiệu quả: Việc kết hợp hiệu quả giữa chiến lược và vận hành là một quá trình động, hôm nay phù hợp không có nghĩa là ngày mai cũng phù hợp.
Từ khóa:
- Chiến lược
- Vận hành
- Tri thức
- Hành động
- Hiệu suất