Làm thế nào để thoát khỏi tình huống chọn lựa trong xung đột giữa “đúng” và “đúng”?





Bài Học từ Quyết Định Khó Khăn: Câu Chuyện của Roussel-Uclaf

Bài Học từ Quyết Định Khó Khăn: Câu Chuyện của Roussel-Uclaf

Trong cuốn sách mới nhất của mình, Quyết Định Khó Khăn: Đối Đầu Giữa Đúng và Đúng, giáo sư Joseph L. Badaracco Jr. của Trường Kinh Doanh Harvard đã đưa ra ba trường hợp điển hình để minh họa cho những quyết định khó khăn mà các nhà lãnh đạo phải đối mặt. Trong đó, câu chuyện về công ty dược phẩm Pháp Roussel-Uclaf và thuốc phá thai RU 486 là một ví dụ tiêu biểu.

Thách thức từ RU 486

Roussel-Uclaf là một công ty dược phẩm vừa và nhỏ với doanh thu hàng năm khoảng 2 tỷ USD. Năm 1998, công ty này đã phát triển thành công một loại thuốc phá thai mới có tên gọi là RU 486 (hay còn gọi là mifepristone), có thể gây sảy thai trong vòng 5 tuần đầu tiên của thai kỳ với hiệu quả lên tới 90-95%. Tuy nhiên, việc đưa thuốc này ra thị trường đã gặp phải nhiều thách thức phức tạp, không chỉ từ góc độ kinh doanh mà còn từ các vấn đề đạo đức và xã hội.

Lập trường của các bên liên quan

Trong nội bộ công ty, Chủ tịch Edouard Sakiz, một bác sĩ từng tham gia nghiên cứu về RU 486, ủng hộ việc đưa thuốc này ra thị trường. Ông tin rằng RU 486 có thể giúp hàng triệu phụ nữ, đặc biệt là ở các nước nghèo, tránh được những rủi ro sức khỏe nghiêm trọng do các phương pháp phá thai không an toàn. Tuy nhiên, Sakiz cũng nhận thức rõ rằng việc đưa thuốc này ra thị trường sẽ gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các tổ chức chống phá thai, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho công ty, bao gồm cả việc mất doanh thu, ảnh hưởng đến danh tiếng, và thậm chí đe dọa an toàn cá nhân của nhân viên.

Ngoài ra, cổ đông lớn nhất của Roussel-Uclaf là công ty hóa chất Đức Hoechst, sở hữu 55% cổ phần. Hoechst có lịch sử phức tạp, từng sản xuất chất độc Zyklon B được sử dụng trong các trại tập trung Nazi. Điều này khiến cho vị trí của Hoechst trong cuộc tranh cãi về RU 486 trở nên đặc biệt nhạy cảm. Đặc biệt, Chủ tịch Hoechst là một tín đồ Công giáo mộ đạo, đã nhiều lần bày tỏ lập trường chống phá thai của mình.

Phía chính phủ Pháp, sở hữu 36% cổ phần của Roussel-Uclaf, lại ủng hộ việc đưa RU 486 ra thị trường. Chính phủ tin rằng việc sử dụng thuốc phá thai sẽ giúp giảm thiểu các ca phẫu thuật phá thai, từ đó tiết kiệm chi phí y tế quốc gia và bảo vệ quyền của phụ nữ. Ngoài ra, Roussel-Uclaf còn chịu sự giám sát chặt chẽ của Bộ Y tế Pháp, vì vậy việc công ty tự ý quyết định không đưa RU 486 ra thị trường có thể làm tổn hại mối quan hệ giữa công ty và chính phủ, ảnh hưởng đến cơ hội kinh doanh trong tương lai.

Chiến lược “Con cáo” của Sakiz

Trước tình hình phức tạp này, Sakiz đã lựa chọn một chiến lược tinh vi, được Badaracco mô tả như cách hành động của “con cáo”. Thay vì đối đầu trực tiếp với các phe phái đối lập, Sakiz đã tìm cách chuyển hướng áp lực và tạo ra một kịch bản mà trong đó Roussel-Uclaf không phải là người chịu trách nhiệm cuối cùng về quyết định đưa RU 486 ra thị trường.

Cụ thể, Sakiz đã đề xuất tổ chức một cuộc bỏ phiếu trong hội đồng quản trị về việc có nên đưa RU 486 ra thị trường hay không. Mặc dù bản thân ông ủng hộ việc đưa thuốc ra thị trường, nhưng ông đã quyết định ủng hộ việc tạm dừng phân phối RU 486, lý do là do áp lực từ các tổ chức chống phá thai. Điều này đã tạo ra ấn tượng rằng Roussel-Uclaf đang “đầu hàng” trước áp lực, nhưng thực tế, Sakiz đã khéo léo chuyển hướng sự chú ý khỏi công ty và tập trung vào các lực lượng bên ngoài, đặc biệt là chính phủ Pháp.

Sau khi Roussel-Uclaf tuyên bố tạm dừng phân phối RU 486, một loạt các sự kiện đã diễn ra. Tại Hội nghị Y khoa Thế giới về Sản phụ khoa tại Rio de Janeiro, Brazil, hàng trăm bác sĩ đã ký vào một bản kiến nghị lên án quyết định của Roussel-Uclaf và đe dọa tẩy chay công ty. Điều này đã tạo ra áp lực mạnh mẽ lên chính phủ Pháp, buộc họ phải can thiệp. Cuối cùng, Bộ Y tế Pháp đã yêu cầu Roussel-Uclaf tiếp tục phân phối RU 486, và nếu công ty không tuân thủ, chính phủ sẽ chuyển giao bằng sáng chế cho một công ty khác. Kết quả, Roussel-Uclaf đã đồng ý tiếp tục phân phối RU 486.

Bài học từ quyết định khó khăn

Badaracco đánh giá cao cách Sakiz đã xử lý tình huống này. Ông cho rằng Sakiz đã hành động như một “con cáo”, biết cách tận dụng các lực lượng bên ngoài để đạt được mục đích của mình. Thông qua việc tạm dừng phân phối RU 486, Sakiz đã tránh được sự phản đối trực tiếp từ các tổ chức chống phá thai, đồng thời tạo ra một kịch bản mà trong đó chính phủ Pháp trở thành người chịu trách nhiệm cuối cùng về quyết định đưa thuốc ra thị trường. Điều này không chỉ giúp Roussel-Uclaf tránh được các rủi ro tiềm ẩn, mà còn bảo vệ được vị thế của công ty trong mắt công chúng.

Tuy nhiên, bài học lớn hơn từ trường hợp này là về vai trò của các nhà lãnh đạo trong việc đối mặt với những quyết định khó khăn. Trong nhiều trường hợp, việc cố gắng giải quyết mọi vấn đề bằng cách trực tiếp đối đầu có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Thay vào đó, các nhà lãnh đạo cần biết cách linh hoạt, khéo léo, và đôi khi là gián tiếp, để tìm ra giải pháp phù hợp nhất. Điều này đòi hỏi khả năng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, hiểu rõ các lợi ích của các bên liên quan, và biết cách điều hướng các lực lượng bên ngoài để đạt được mục tiêu.

Từ khóa:

  • Quyết định khó khăn
  • Đạo đức kinh doanh
  • Phá thai
  • Chiến lược lãnh đạo
  • Con cáo và con sư tử


Viết một bình luận