German Siemens Company có một khẩu hiệu: “Chỉ cần nhà quản lý hiểu được người lao động nghĩ gì, họ có thể tạo ra một công ty vĩ đại”.

Những người đưa ra lời khuyên thường được xem là những người may mắn cho công ty. Tuy nhiên, trong quá trình tư vấn và đào tạo nhiều công ty, tôi nhận thấy rằng nhiều nhân viên mắc phải một chứng bệnh – bệnh câm lặng.

Ví dụ, khi lãnh đạo tổ chức một cuộc họp động viên, họ có thể nói rất nhiều, nhưng nhân viên chỉ ngồi nhìn và không phản hồi; hoặc khi lãnh đạo đưa ra quyết định trong cuộc họp định kỳ, không ai dám phản đối, dường như họ đều chấp nhận mọi thứ.

Nhân viên tại sao lại im lặng đến vậy? Dưới đây là bốn gợi ý mà tôi muốn chia sẻ, hy vọng sẽ giúp cả lãnh đạo và nhân viên có cái nhìn mới mẻ hơn.

1. Thoát khỏi Cái Kén Của Bản Thân – Lãnh Đạo Cần Mở Rộng Tư Duy Hơn

Tác giả Vương Tiểu Bột trong bài viết “Vấn Đề Của Tin Nhắn từ Hỏa Châu” đã đề cập đến một tập quán kỳ lạ ở quốc gia Hỏa Châu cổ đại: Những người mang tin vui sẽ được thăng chức, còn người mang tin buồn sẽ bị xử tử.

Nhà vua của Hỏa Châu có một tính cách gần như ngây thơ, ông tin rằng việc thưởng những người mang tin vui sẽ khuyến khích tin vui và trừng phạt những người mang tin buồn sẽ loại bỏ tin buồn. Điều này cũng đúng với môi trường làm việc: Lãnh đạo thường thích nghe những lời khen ngợi và thích sự đồng lòng, điều này khiến họ trở nên tự cao tự đại và chỉ sống trong khuôn khổ cố định.

Kết quả là, nhân viên thường giữ im lặng và chỉ thực hiện theo lệnh. Họ chỉ nói “Lãnh đạo, anh nói là được”. Trong khi đó, lãnh đạo bị giam cầm trong tư duy của mình, xa rời sự thật.

Điều này giống như câu chuyện “Chiếc Áo Mới Của Hoàng Đế”, trong đó hoàng đế ngốc nghếch đi dạo trên đường phố mặc bộ đồ tưởng tượng.

Càng ở vị trí cao, lãnh đạo càng cần có tâm thái mở hơn, sẵn sàng lắng nghe những ý kiến khác biệt.

2. Khuyến Khích Nhân Viên Đưa Ra Ý Kiến

Một số lãnh đạo coi việc nhân viên đưa ra ý kiến là sự thách thức và đe dọa quyền lực cá nhân. Để duy trì vị thế, họ thường xuyên phủ nhận ý kiến của nhân viên.

Ban đầu, nhân viên vẫn cố gắng biện minh hoặc giải thích, nhưng sau một thời gian dài bị phê bình, họ dần học được cách im lặng. Họ không muốn nói nhiều vì sợ sai lầm.

Tôi từng gặp một lãnh đạo, ông ta thường gọi nhân viên vào phòng làm việc và hỏi một câu, chưa đợi nhân viên trả lời đã nói: “Tôi nói cho bạn biết, ý tưởng này không khả thi”. Ông ấy bắt đầu giảng dạy dài dòng, thậm chí khiến nhân viên cảm thấy sợ hãi.

Sau khi giảng dạy kết thúc, nhân viên rời phòng làm việc với cảm giác ướt sũng, đầu óc chỉ nhớ mỗi câu “Ý tưởng của bạn không khả thi”.

Dần dần, nhân viên tránh xa lãnh đạo để tránh giao tiếp.

Nếu lãnh đạo luôn phủ nhận ý kiến của nhân viên, thì họ đang treo biển “Bạn là kẻ ngốc, đừng vào đây” trước cửa văn phòng mình, đẩy người khác ra xa.

3. Hãy Giữ Bình Tĩnh và Nghe Trước Khi Hướng Dẫn

Gần đây, tôi tham dự một cuộc họp phân tích kinh doanh hàng tháng của một công ty. Một nhân viên đang trình bày kế hoạch công việc cho tháng tới, và anh ta đã làm PPT qua đêm.

Tuy nhiên, chỉ mới nói vài câu đầu tiên, lãnh đạo đã tỏ ra không kiên nhẫn và thúc giục: “Trang tiếp theo”, “Không cần nói nữa, trang tiếp theo”, “Trực tiếp nói về cách thực hiện, giá trị tạo ra là gì”, “Không cần nói nữa, tôi đã biết rồi”.

Những lời này của lãnh đạo có nghĩa là: “Cậu nói quá nhiều, hãy nói thẳng vào điểm chính”, “Tôi đã biết cậu định nói gì, đừng lãng phí thời gian của tôi”.

Thái độ không kiên nhẫn này gây ra tác động tiêu cực lớn. Sau khi nghe những lời này, tinh thần làm việc của nhân viên bị ảnh hưởng, họ cảm thấy nỗ lực của mình không được đánh giá.

Nhân viên không còn chuẩn bị kỹ lưỡng cho công việc, và giao tiếp chân thành với lãnh đạo cũng giảm đi.

Lãnh đạo nên biểu lộ sự chân thành khi lắng nghe, kiên nhẫn lắng nghe hết ý kiến của nhân viên, thay vì ngắt lời một cách thô lỗ.

4. Nhân Viên Cần Học Cách Quản Lý Hướng Lên Trên – Biết Cách Thể Hiện Yêu Cầu Cá Nhân

Để giao tiếp hiệu quả, ngoài việc lãnh đạo chú ý đến những điểm trên, nhân viên cũng cần cải thiện phương pháp giao tiếp.

Khi chúng ta khuyến khích nhân viên giao tiếp với lãnh đạo, nhiều người cho rằng điều này rõ ràng như hiển nhiên, không cần nói rõ. Họ không muốn nỗ lực giao tiếp và cho rằng “Tôi không nói, lãnh đạo cũng nên biết”. Họ mong chờ lãnh đạo sẽ quan tâm và hỗ trợ họ một cách tự động.

Khi không đạt được mục tiêu, họ cảm thấy bị phớt lờ và không được coi trọng, trách cứ lãnh đạo không đủ thông minh.

Nhưng thực tế, lãnh đạo không có thời gian vô tận để đáp ứng mọi nhu cầu và giải quyết mọi vấn đề của nhân viên, họ cần nhân viên chủ động.

Những người trưởng thành trong môi trường làm việc sẽ loại bỏ sự hiểu lầm về lãnh đạo, thực sự quản lý hướng lên một cách hiệu quả, thể hiện rõ ràng và chính xác yêu cầu của mình.