Nguyên lý hoạt động của SWIFT và sự tiến hóa công nghệ
Nguyên lý hoạt động của SWIFT và sự tiến hóa công nghệ
Nguồn gốc của SWIFT
SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) ra đời từ xu hướng toàn cầu hóa, kết hợp nhu cầu về thương mại quốc tế, công nghệ viễn thông và dịch vụ tài chính ngân hàng. Đầu những năm 1970, khi các công ty đa quốc gia bắt đầu mở rộng toàn cầu, nhu cầu về thanh toán quốc tế cũng tăng lên. Telex, một hệ thống truyền tin dựa trên đường dây điện thoại, đã được sử dụng rộng rãi nhưng có nhiều hạn chế về tốc độ và chi phí. Điều này đã tạo ra nhu cầu cho một hệ thống thanh toán quốc tế nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Cách thức hoạt động của SWIFT
SWIFT không phải là một hệ thống thanh toán, mà là một nhà vận hành thông điệp giao dịch quốc tế. Hệ thống này cho phép các ngân hàng và tổ chức tài chính trao đổi thông tin một cách an toàn và hiệu quả. SWIFTNet, nền tảng dựa trên IP, là hệ thống cốt lõi của SWIFT, hỗ trợ việc truyền tải thông tin thanh toán và chứng khoán. Cấu trúc tổ chức của SWIFT dựa trên Cooperative Society, với các ngân hàng thành viên nắm giữ quyền kiểm soát. Mỗi năm, một phần ba ban giám đốc được thay đổi, đảm bảo tính đại diện và minh bạch trong quản lý.
Định hình tiêu chuẩn ngành
SWIFT đã đóng vai trò quan trọng trong việc định hình các tiêu chuẩn ngành cho thanh toán quốc tế. Các tiêu chuẩn như Message Type và ISO 9362 đã giúp tăng cường độ chính xác và giảm thiểu lỗi trong quá trình trao đổi thông tin. SWIFT cũng đã phát triển ngôn ngữ lập trình XML để hỗ trợ việc xử lý dữ liệu phức tạp hơn.
Tiến trình phát triển công nghệ
SWIFT đã trải qua ba giai đoạn phát triển chính: Hệ thống SWIFT ban đầu, SWIFT II và SWIFTNet. Mỗi giai đoạn đều mang lại cải tiến đáng kể về tốc độ, độ tin cậy và khả năng mở rộng. Đặc biệt, SWIFTNet đã giúp SWIFT mở rộng quy mô, thu hút thêm nhiều khách hàng không phải là ngân hàng, bao gồm cả các tổ chức tài chính và doanh nghiệp lớn.
Trung lập tuyệt đối?
Mặc dù SWIFT được thiết kế để hoạt động một cách trung lập, nhưng nó đã trở thành một công cụ chính trị trong nhiều trường hợp. Ví dụ, SWIFT đã bị yêu cầu loại bỏ một số tổ chức tài chính Iran khỏi hệ thống vào năm 2012, và sau đó là Nga vào năm 2023. Những quyết định này đã đặt ra câu hỏi về tính trung lập của SWIFT và vai trò của nó trong việc tuân thủ các lệnh trừng phạt quốc tế.