Bậc Thang Xã Hội và Vai Trò trong Doanh Nghiệp Nhật Bản
Nhật Bản có một cách tiếp cận đặc biệt khi đề cập đến việc thưởng cho nhân viên, không giống như các quốc gia khác, nơi mà sự chênh lệch tiền thưởng có thể tạo ra một cuộc đua không lành mạnh giữa các nhân viên. Tại Nhật Bản, điều này không tồn tại. Thay vào đó, họ nhấn mạnh tinh thần đồng đội và “bậc thang xã hội”.
Trong văn hóa Nhật Bản, “bậc thang xã hội” rất quan trọng. Những người vào công ty hoặc trường học sớm hơn được gọi là “senpai” (tiền bối), trong khi những người đến sau được gọi là “kohai” (hậu bối). Điều này không chỉ tạo ra một môi trường tôn trọng lẫn nhau, mà còn tạo ra một hệ thống phân cấp ngầm mà nhiều người có thể cảm thấy áp lực.
Ngoài ra, Nhật Bản cũng có nhiều cấp bậc khác nhau trong doanh nghiệp, từ “shushoku” (nhân viên chính thức) đến “keiyaku shain” (nhân viên hợp đồng) và “arubaito” (nhân viên làm theo giờ). Nhân viên chính thức thường có hợp đồng không xác định thời hạn, hứa hẹn việc làm suốt đời, trong khi nhân viên hợp đồng và làm theo giờ có hợp đồng ngắn hạn hơn.
Một yếu tố quan trọng khác là “năm kinh nghiệm” của nhân viên. Tiền lương của nhân viên Nhật Bản thường tăng dần theo thời gian làm việc, một hệ thống gọi là “seniority system”. Điều này có nghĩa là, càng lâu làm việc cho một công ty, mức lương càng cao.
Nhưng bên cạnh những lợi ích, hệ thống này cũng có những khuyết điểm. Nó có thể tạo ra một môi trường bảo thủ và thiếu đổi mới, vì việc thăng tiến dựa trên thời gian làm việc chứ không phải năng lực cá nhân.
Ngoài ra, Nhật Bản còn nổi tiếng với “tư cách chủ sở hữu” của nhân viên. Mọi người đều coi mình như một phần của doanh nghiệp, và họ đều có trách nhiệm đóng góp vào sự thành công của công ty. Điều này đã tạo ra một tinh thần cộng đồng mạnh mẽ, nhưng cũng có thể tạo ra áp lực lớn đối với nhân viên.
Nhìn chung, văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản là một sự kết hợp độc đáo giữa truyền thống và hiện đại. Mặc dù nó có những ưu điểm, nhưng cũng cần được cải thiện để phù hợp hơn với môi trường kinh doanh toàn cầu.
Hãy cùng tổng kết lại 5 từ khóa:
- Xã hội Nhật Bản
- Bậc thang xã hội
- Nhân viên Nhật Bản
- Tư cách chủ sở hữu
- Năng lực cá nhân