Khám phá trò chơi ẩn giấu trong Lãnh đạo
Trò chơi cuối cùng của lãnh đạo chính là trở thành chính mình, một trò chơi về ảo tưởng và kỹ năng.
Tôi từng đặt ra một đề bài cho các sinh viên đại học Bắc Kinh: Cuộc sống là trò chơi. Tôi đã rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng nội dung mà họ trình bày trong bài diễn thuyết đều rất tương đồng, hầu hết đều nói rằng cuộc sống là một cuộc đấu tranh với người khác. Một giáo sư khác không thể kìm được hỏi: Trò chơi chỉ là cuộc đấu tranh sao? Tại sao các em không nhắc đến yếu tố “thú vị”?
Nếu đề bài là “Lãnh đạo như một trò chơi”, có lẽ câu trả lời của họ sẽ là “Lãnh đạo là việc một người dẫn dắt một nhóm người để đấu tranh với những nhóm khác”. Trò chơi không phải là cuộc đấu tranh. Đặc điểm cốt lõi của trò chơi cũng không phải là sự thú vị. Nếu chúng ta không hiểu được trò chơi, chúng ta cũng không thể hiểu được cuộc sống.
Đặc trưng ẩn giấu của trò chơi
Nếu chúng ta không hiểu được trò chơi, chúng ta cũng không thể hiểu được quản lý hay lãnh đạo. Những phương pháp “quản lý trò chơi hóa” trên thị trường, ví dụ như đưa vào đánh giá điểm số và nâng cấp trong hệ thống, không nắm bắt được cốt lõi của quản lý, cũng không phải đặc trưng cốt lõi của trò chơi. Hãy để tôi trích dẫn lời của triết gia Ludwig Wittgenstein: “Nếu tôi hiểu đúng đặc trưng của trò chơi – tôi có thể nói – điều này không phải là phần quan trọng của trò chơi.”
Quản lý trò chơi hóa không nắm bắt được đặc trưng của trò chơi, mà chỉ xem trò chơi như một công cụ. Không phải là chúng ta chơi trò chơi để quản lý; mà chính là cách chúng ta quản lý giống như một trò chơi.
Thực hành và nghệ thuật
Nhiều trò chơi thực sự có tính cạnh tranh, nhưng tính cạnh tranh không phải là yếu tố cốt lõi. Hãy nghĩ về Đại hội Olympic, nơi mà nhiều vận động viên tham gia tranh tài. Thứ nhất, họ có thể tranh tài vì trò chơi có tính nghệ thuật, tạo cơ hội so sánh kỹ năng; thứ hai, họ muốn tranh tài không phải để phân biệt cao thấp, mà để thể hiện và nâng cao kỹ năng của con người.
Những kỹ năng này chia thành hai loại, cũng là sự khác biệt giữa quản lý và lãnh đạo. Quản lý là duy trì trật tự và hoạt động, giải quyết vấn đề phức tạp; lãnh đạo là thực hiện sự thay đổi, giải quyết vấn đề bất định (John Kotter). Quản lý giải quyết vấn đề kỹ thuật, lãnh đạo giải quyết vấn đề thích ứng (Ronald Heifetz).
Trò chơi như sự tự nguyện vượt qua rào cản không cần thiết
Nhiều người (bao gồm cả doanh nhân Trung Quốc Wang Shi) cho rằng leo núi Everest là trò chơi, không phải lao động. Tuy nhiên, việc leo núi Everest thực sự mang lại niềm vui sao? Một ví dụ khác về trò chơi: boxing. Nó có thực sự thú vị?
Tôi thích định nghĩa ngắn gọn của Bernard Suits về trò chơi: “Tự nguyện vượt qua rào cản không cần thiết.” Khi làm việc, chúng ta tìm cách hiệu quả hơn. Khi chơi, chúng ta từ bỏ cách hiệu quả hơn.
Trò chơi như ảo tưởng
Lãnh đạo là trò chơi ảo tưởng. Warren Bennis, tác giả cuốn sách “Những Người Lãnh Đạo”, nhấn mạnh tầm quan trọng của tầm nhìn, tạo nên xu hướng lãnh đạo “tầm nhìn”. Ông nói: “Những người lãnh đạo khác nhau truyền đạt tầm nhìn đã khơi dậy niềm tin ở nhân viên, khiến họ tin rằng họ có khả năng thực hiện những hành động cần thiết.”
Lãnh đạo như trò chơi vô tận
Lãnh đạo cuối cùng là trò chơi trở thành chính mình, là trò chơi ảo tưởng và kỹ năng về bản thân.
Từ khóa: Lãnh đạo, Trò chơi, Ảo tưởng, Nghệ thuật, Kỹ năng