Bài học từ “Luật Gresham”: Cách xây dựng sức mạnh cốt lõi doanh nghiệp và đội ngũ nhân sự chất lượng

Nếu bạn có hai tờ tiền 100.000 đồng, một tờ mới tinh và một tờ cũ kỹ, bạn sẽ chọn tiêu xài tờ nào trước? Đây chính là ví dụ đơn giản để hiểu về “Luật Gresham” – một nguyên tắc kinh tế quan trọng mà doanh nghiệp cần lưu ý khi xây dựng chiến lược cạnh tranh và quản lý nhân sự.

1. “Luật Gresham” và tác động đến sức cạnh tranh doanh nghiệp

Vào thế kỷ 16, nhà kinh tế học người Anh Thomas Gresham đã phát hiện ra một hiện tượng thú vị: khi trên thị trường tồn tại hai loại tiền tệ có giá trị danh nghĩa bằng nhau nhưng giá trị thực khác nhau, người ta thường sử dụng loại tiền tệ có giá trị thực thấp (tiền xấu) và giữ lại loại tiền tệ có giá trị thực cao (tiền tốt). Dần dần, tiền tốt sẽ bị thu thập, tan chảy hoặc xuất khẩu ra nước ngoài, trong khi tiền xấu vẫn lưu thông trên thị trường. Hiện tượng này được gọi là “Luật Gresham” hay “tiền xấu đẩy tiền tốt ra khỏi lưu thông”.

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, “Luật Gresham” cũng áp dụng cho các doanh nghiệp sản xuất. Nhiều công ty đã sử dụng chiến lược giảm giá thành để mở rộng thị trường, dẫn đến việc hạ thấp chất lượng sản phẩm. Điều này không chỉ làm giảm uy tín thương hiệu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng cạnh tranh lâu dài của doanh nghiệp. Như ông Ren Zhengfei, Chủ tịch Huawei, đã nhấn mạnh: “Giá thấp, chất lượng kém, chi phí thấp sẽ hủy hoại sức cạnh tranh chiến lược của chúng ta. Doanh nghiệp phải có lợi nhuận hợp lý để đầu tư vào nghiên cứu và phát triển. Nếu không có lợi nhuận tích lũy phù hợp, việc hạ thấp lợi nhuận quá mức sẽ phá hủy chiến lược sản phẩm”.

2. “Luật Gresham” trong quản lý nhân sự: Nhân viên trung bình đẩy nhân viên tài năng ra khỏi công ty

Một doanh nghiệp muốn phát triển bền vững không thể thiếu đội ngũ nhân sự chất lượng cao. Tuy nhiên, nếu không có hệ thống quản lý nhân sự hiệu quả, doanh nghiệp có thể rơi vào tình trạng “Luật Gresham” trong việc tuyển dụng và thăng tiến nhân sự. Theo định luật Parkinson, một lãnh đạo không đủ năng lực có xu hướng bổ nhiệm những trợ lý kém hơn mình để bảo vệ quyền lực. Kết quả là, những nhân viên giỏi không được thăng tiến, trong khi những người kém năng lực lại được đề bạt.

Cụ thể, “Luật Gresham” trong quản lý nhân sự thể hiện qua:

• Những nhân viên có năng lực không được đề bạt vì quy trình đánh giá không sâu sắc và chi tiết.
• Việc thăng tiến dựa trên thời gian làm việc hoặc tuổi tác, khiến những nhân viên trẻ khó có cơ hội phát triển.
• Những nhân viên tài năng không có không gian để thể hiện năng lực, dẫn đến mâu thuẫn với đồng nghiệp và cuối cùng rời bỏ công ty.

Kết quả là, doanh nghiệp ngày càng nhiều nhân viên không làm việc thực chất, những nhân viên sáng tạo không dám đổi mới, và những nhân viên có trách nhiệm dần bị đào thải hoặc hòa nhập vào môi trường kém hiệu quả. Tình trạng này tạo nên một vòng luẩn quẩn, khiến doanh nghiệp mất đi nguồn nhân lực chất lượng cao.

3. Xây dựng chiến lược dài hạn và hệ thống lương thưởng là chìa khóa để tránh “Luật Gresham”

Để tránh rơi vào bẫy “Luật Gresham”, các nhà lãnh đạo cần xây dựng chiến lược dài hạn và hệ thống lương thưởng hợp lý. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu và định hướng phát triển, đồng thời xây dựng kế hoạch nghề nghiệp cho từng nhân viên ngay từ khi họ gia nhập công ty. Ví dụ, một nhà thiết kế trẻ có thể bắt đầu với công việc thiết kế bề ngoài sản phẩm, sau đó được đào tạo và phát triển để trở thành chuyên gia thiết kế sản phẩm toàn diện sau 3-5 năm. Việc này giúp nhân viên cảm thấy có động lực và hướng đi rõ ràng, đồng thời giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Thứ hai, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống lương thưởng công bằng và minh bạch. Nếu không có cơ chế lương thưởng phù hợp, những nhân viên giỏi sẽ dần rời bỏ công ty, trong khi những nhân viên kém năng lực sẽ chiếm ưu thế. Để tránh điều này, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng lương thưởng phản ánh đúng năng lực và đóng góp của nhân viên. Ngoài ra, việc nghiên cứu mức lương trong ngành và điều chỉnh lương thưởng thường xuyên cũng rất quan trọng để giữ chân nhân tài.

Tóm lại, doanh nghiệp cần tránh tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn mà quên đi mục tiêu dài hạn. Thay vào đó, họ nên đầu tư vào việc xây dựng sản phẩm chất lượng cao và đội ngũ nhân sự tài năng. Chỉ có như vậy, doanh nghiệp mới có thể tránh được “Luật Gresham” và phát triển bền vững trong tương lai.

Từ khóa:

• Luật Gresham
• Sức cạnh tranh doanh nghiệp
• Quản lý nhân sự
• Chiến lược dài hạn
• Hệ thống lương thưởng