Di sản doanh nghiệp, sáu vấn đề và hai “bí quyết”

Nếu bạn đang chuẩn bị để thế hệ thứ hai tiếp quản doanh nghiệp, có một số nguyên tắc quan trọng cần nhớ. Đầu tiên, bạn phải bắt đầu từ lúc trẻ tuổi, cho phép họ lớn lên trong môi trường doanh nghiệp và được nuôi dưỡng bởi văn hóa công ty. Thứ hai, tuyệt đối không nên để thế hệ kế nhiệm tham gia vào lĩnh vực hoàn toàn không liên quan đến công ty của thế hệ đầu tiên, điều này rõ ràng là một rủi ro.

Nhiều người tránh thảo luận về việc kế nhiệm thế hệ thứ hai, nhưng đây là một bước ngoặt mà hầu hết các doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc không thể bỏ qua. Một người bạn đã hỏi tôi về quan điểm của tôi đối với việc kế nhiệm thế hệ thứ hai. Tôi đã suy nghĩ một chút và đưa ra một số ý tưởng của mình. Hiện nay, tôi nhận ra rằng việc kế nhiệm thế hệ thứ hai là một vấn đề rất nghiêm túc, tồn tại nhiều góc nhìn khác nhau, như từ góc độ của thế hệ kế nhiệm, từ góc độ của người sáng lập thế hệ đầu tiên, và từ góc độ thay đổi tự nhiên trong đội ngũ lãnh đạo. Dù từ góc độ nào nhìn, đều có những vấn đề cần giải quyết một cách phù hợp và thực hiện đúng cách. Nhưng theo tôi, nhìn từ góc độ phát triển ổn định và tiến bộ tổng thể, việc kế nhiệm thế hệ thứ hai dựa trên sự bền vững, sức khỏe ổn định và đổi mới là yếu tố quan trọng nhất.

Có sáu vấn đề chính không thể tránh khỏi khi kế nhiệm thế hệ thứ hai:

Thứ nhất, việc duy trì sự ổn định của doanh nghiệp là vấn đề đầu tiên cần giải quyết. Điều quan trọng là hình thành một vòng tròn cốt lõi mới một cách suôn sẻ. Nếu không hình thành được vòng tròn cốt lõi mới, doanh nghiệp sẽ mất đi linh hồn hoặc gặp rối loạn, gây ra nhiều bất ổn hữu hình và vô hình, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển ổn định và liên tục của doanh nghiệp.

Thứ hai, vấn đề giữa đổi mới và kế thừa. Làm thế nào để xây dựng chiến lược phát triển và hướng đi sản phẩm rõ ràng trên cơ sở thành tựu hiện tại của doanh nghiệp, đồng thời thiết lập một chiến lược vận hành liên tục, là một bài toán quan trọng khác mà thế hệ kế nhiệm phải đối mặt. Trong chiến lược vận hành lấy con người làm trung tâm và phát triển bền vững, nguồn lực quan trọng nhất là con người. Do đó, việc nâng cao khả năng thích ứng và tâm lý của nhân viên, đặc biệt là việc giành được sự tin tưởng và công nhận từ các thành viên cốt lõi của doanh nghiệp, trở nên đặc biệt quan trọng. Nếu không giải quyết tốt những vấn đề này, doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển và có thể rơi vào tình trạng nguy hiểm.

Thứ ba, vấn đề giữa cải tiến và thay đổi. Việc chuyển giao hoàn hảo không chỉ giới hạn ở việc truyền thừa văn hóa, sự nghiệp và tài sản, mà quan trọng hơn là sau khi chuyển giao, làm thế nào để tiến hành cải cách và thay đổi một cách hợp lý và vững chắc. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có thể tiếp tục phát triển và nâng cao. Những cải cách không mang tính nguyên tắc, như cải cách không mạo hiểm và cải cách nhỏ mạo hiểm, có thể giúp doanh nghiệp tiến bộ, điều này có thể coi là một dạng cải cách. Từ một góc độ nhất định, đây cũng là sự tích lũy của sức mạnh thay đổi. Chúng ta phải nhớ rằng, cải cách chiến lược và chiến thuật lớn mang tính mạo hiểm thuộc loại cải cách mạo hiểm, cũng là một dạng thay đổi mạo hiểm. Thông thường, trong giai đoạn đầu tiên của việc chuyển giao, nên tập trung vào cải cách, sau đó mới tiến hành những thay đổi lớn. Dù là cải cách hay thay đổi, quá trình này đều phải tuân theo một nguyên tắc “ổn định”, để đảm bảo rằng những người tham gia có thể cảm nhận được kết quả.

Thứ tư, vấn đề duy trì mối quan hệ. Đảm bảo mở rộng và tăng cường tất cả các mối quan hệ một cách vững chắc và ổn định, bao gồm cả mối quan hệ con người, là điều quan trọng đối với hoạt động của doanh nghiệp. Nếu coi hoạt động của doanh nghiệp như việc đi thuyền trên biển, thì các mối quan hệ phức tạp giống như gió biển bao quanh doanh nghiệp. Cách điều khiển buồm để di chuyển thuận lợi là chìa khóa để chuyển giao hoàn hảo giữa hai thế hệ. Thời tiết, địa hình, nhân hòa, và tư duy cùng thắng luôn là những quy tắc không thể bỏ qua trong mọi giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.

Thứ năm, vấn đề về sản phẩm và thị trường. Đối với các doanh nghiệp phụ trợ, sản phẩm đổi mới là yếu tố quan trọng để mở rộng thị trường. Nếu coi việc đổi mới sản phẩm và mở rộng thị trường như 100%, thì doanh nghiệp nên dành 70% sức lực để sàng lọc và củng cố khách hàng xuất sắc, tăng cường gắn kết với khách hàng xuất sắc, kiên trì “phát triển cùng khách hàng xuất sắc”, và tập trung vào việc cải tiến sản phẩm hiện tại là nền tảng phát triển bền vững của doanh nghiệp. Đồng thời, nên dành 20% sức lực để mở rộng dòng sản phẩm hiện tại, đây là một hành động hiệu quả để thúc đẩy tăng trưởng nhanh chóng. Ngoài ra, nên dành 10% sức lực để đa dạng hóa sản phẩm sang các lĩnh vực khác không liên quan đến sản phẩm và khách hàng hiện tại. Do đó, việc chú trọng phân bổ sức lực, cách nhìn nhận về sản phẩm và việc mở rộng thị trường là một trong những yếu tố kinh doanh quan trọng và là yếu tố then chốt để phát triển ổn định.

Thứ sáu, vấn đề về hệ thống và văn hóa. Việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống quản lý và văn hóa là nền tảng quan trọng cho sự phát triển lành mạnh và bền vững của doanh nghiệp. Hai thế hệ đều nên coi trọng việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống quản lý, một doanh nghiệp có hệ thống quản lý tốt sẽ tránh được nhiều vấn đề không cần thiết trong quá trình chuyển giao. Hơn nữa, dù hệ thống quản lý có tốt đến đâu, nếu không có nền tảng văn hóa hỗ trợ, hệ thống chỉ là một văn bản không có tác dụng. Đồng thời, hệ thống là phương tiện để truyền tải văn hóa, không có hệ thống nhất định, văn hóa cũng khó hình thành. Đây là vấn đề mà doanh nghiệp cần nhận thức rõ trong quá trình hoạt động.